İran edebiyatının en önemli çocuk hikâyeleri yazarı ve halk masalları derleyicisi... 29 yıllık yaşamı zamanın baskıcı şah yönetiminin gölgesi altında son bulmuştur. Bu durum halkçı ve özgürlükçü bir eğitimci olarak dünyaca tanınmasını engelleyememiştir.31 Ağustos 1939 yılında doğan Samed Behrengi öğretmen okulunda okumuş eğitimini tamamladıktan sonra da çeşitli köy okullarında eğitimci olarak çalışmıştır.
Öğretmenlik yaparken bir taraftan da Tebriz Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili Ve Edebiyatı Bölümü'nde gece derslerine devam eder. Azerbaycanlı köylü çocuklarına rehberlik hizmetleri sunarken onlar için masallar yazar. Azerbaycan Halk Edebiyatını inceler. Ağızdan ağıza dolaşan halk masallarını toplayarak bu malzemeyi Azeri Türkçesi ve Farsça olarak yeniden kaleme alır. Edebi faaliyetlerinin belki de en önemlisi olan bu çalışmasının yanı sıra Azerbaycan Folkloru ve İran eğitim sistemi üzerine eğilmiş; eğitim sisteminin aksayan yönlerini tespit ettikten sonra çözüm yolları üretmiştir.
Behrengi 1968′de Aras Irmağı'nın Tebriz vilayeti sınırlan içinde kalan kıyısında ölü olarak bulunmuş ve ölüm nedeni anlaşılama¬mıştır. Ardından kalan ise birçok çocuğun-gencin dünyasını değiştirecek güçte özgün eserler ve insanlığa kazandırdığı değerler olmuştur.
Bu kitaplardan biri de 12 Eylül döneminde Türkiye'de yasaklı kitaplar listesinde bulunan eser: Küçük Kara Balık...
Samed Behrengi yaşadığı dönemdeki baskıcı tutumu ve bu tutuma karşı direnişi, iradeyi küçük Kara Balık'ın merak ettiği şu soruyla ele alır: Başka bir hayat mümkün müdür?
İşte hikâye de bu soruyla başlar. Küçük kara balık düşünmeye ve sorgulamaya başlar; diğer hayatları merak eder... Öğrenme arzusu önüne çıkan tüm engellere karşın güçlü bir kararlılık yaratır onda.
" Hayır anneciğim. Ben böyle gezmelerden bıktım artık. Yola düşüp gitmek, başka yerlerde neler olup bittiğini öğrenmek istiyorum. Bu lafları bana birinin öğrettiğini düşünüyorsun ama bilmeni isterim ki çoktandır düşünüyordum ben bunları. Elbette ondan bundan da çok şey öğrendim. Örneğin şunu anladım: Balıkların çoğu yaşlandıkları zaman ömürlerini boşu boşuna geçirdiklerinden yakınırlar. Sürekli sızlanır, lanet okur, her şeyden şikâyet ederler. Ben bilmek istiyorum; gerçekten de yaşamak dediğimiz şey şu bir avuç yerde yaşlanıncaya kadar dolaşıp durmaktan mı ibaret; yoksa dünyada başka şekilde yaşamak da mümkün mü?"
( Küçük Kara Balık)
Behrengi, hayal ettiği toplum düzenine Küçük Kara Balık 'ın taşıdığı; umudun, cesaretin ve merakın tüm insanlarda var olmasıyla ulaşılacağına inanır. Hayatın anlamı, sorumluluk gibi birçok konu üzerine de düşündüren bu kitap her seferinde yeni şeyler keşfettirecek nitelikte. Büyük Denizleri merak eden herkese Küçük Kara Balık'ın anlatacağı çok şey var.
Çiğdem Aygün
-----------------------------------------------------------------------------
Küçük Kara Balık Kitabını %25 İNDİRİMLİ Satın Almak için Tıklayın;
