12 Nisan 2013 Cuma

Ders Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet - Muazzez İlmiye Çığ



Bu kitabı kaç gündür elimden bırakamıyorum. Hiç farkında olmadan devrimimizin en önemli ayağı olan kadın erkek eşitliğini yavaş yavaş çocuk kafalarından silmek için ilkokulların ilk sınıf kitapların dan itibaren nasıl işlenmeye başlandığını görüyoruz. 19281945 yılları arasında yazılan kitaplardaki aile ortamını gösteren resimlerde anne baba ve çocuklar hepsi elinde bir kitap okurken, kızlar erkeklerle birlikte laboratuvarda deney yaparken gösterilirken, 1945 den sonra anne önünde ev işi önlüğü ile iş yaparken, kızlar da mutfakta anneye yardım ederken gösteriliyor. Laboratuvar deneyle rinde yalnız erkek çocuklar bulunuyor. Kitaplarda yer alan okuma parçalarında da kadın hep ikinci sınıf olarak ele alınmış.

Gümüşoğlu ilk olarak bu konuyu 20 ilkokul ki tabı ile araştırmaya başlamış, daha sonra 920'ye çıkmış, incelediği kitaplar 2 bini bulunca saymayı bırakmış! 19281945 arasında kadın erkek eşitliği ön plana çıkarken o tarihten sonra kadınlar yavaş yavaş ikinci sınıfa itilerek, yalnız önünde iş önlüğü evde iş yapar durumuna getiriliyor. Halbuki 1950 den sonra, daha pek çok mesleklerde kadınlarımızı görüyor, hatta bu mesleklerde büyük başarılar kazandıklarını öğreniyoruz. Böyle olduğu halde bunlar ders kitaplarına yansımıyor ve kadının görevinin, yalnız evine, çocuklarına ve kocasına hizmet olduğu vurgulanıyor. Küçücük çocukların kafasına " işte kadın! Kafası işlemeyen yalnız ev işi yapmaya yarayan bir varlık " olarak sokuluyor. Bu çocuktan büyüdüğü zaman kadına saygıyı nasıl bekleriz?

Kız çocuklarında da kendilerine güvenmelerini nasıl bekleriz? - Sayın Gümüşoğlu, önceleri bu buluşlarını makaleler halinde yazıya dökerek bu konuda konferanslar vererek kamuyu aydınlatmaya çalışmış ve 1996 yılında bu çalışma ilk kitap olarak yayımlanmış. İlginç olan bu konu o zamana kadar kimsenin ilgisini çekmemiş, hatta bir öğretmen " 35 yıldır öğretmenlik yapı yorum, nasıl bunu fark etmedim " diye üzüntüsünü dile getirmiş. Ancak 2000 yılında zamanın Devlet Bakanı Hasan Gemici bununla ilgilenerek bu konu ile ilgili resimlerden bir sergi açılmasını ve bir sempozyum düzenlenmesine önayak olmuş. Böylece Gümüşoğlu, Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yazım Komisyonu üyelerinden bazılarıyla yaptığı şahsi görüşmeleri sonucu 2001- 2002 yılları ders ki taplarında bazı değişiklikler yapılmasına gidilmiş, kadınlar da erkeklerle birlikte çalışan olarak gösterilmiş. Yine de bu konu gerektiği şekilde ele alınmamıştır. Diğer taraftan Gümüşoğlu'nun yazdığına göre bu kitapların genel içeriği de günün koşullarına uygun değilmiş. Aslında bu kitaplar psikolog, sosyolog ve pedagog eşliğinde yazılmalı. Kitapların grafik tasarımını da uzmanlara bırakmalı. Bu çok önemli konuyu ortaya koyup kamuoyu nun dikkatini çekmeyi başardığı için Sayın Firdevs Gümüşoğlu'nu candan kutlarım.